Pazar, Mart 09, 2008

odun kömürü ve gps


Bu haftasonu dağ yürüyüşünde önce odun kömürü yapımını, sonra GPS'i öğrendim.
Bozdağ Gölcük yaylasından geçerken odun kömürü yapımında ailecek çalışan işçilerle ayaküstü sohbet ettik.Köylülerin ya da orman işletmesinin ormanlarını satın alan işletmeci ağaçları kesip, odun kömürü yapıyor, yörede kesilecek ağaç kalmayınca başka bölgeye geçiyormuş.
Odun kömürü için kuru ağaç dalları kullanılamıyormuş, mutlaka taze kesilmiş ağaç olması gerekiyormuş. Kestikleri ağaçlar meşeymiş.
Üstüste dizerek bir kümbet oluşturdukları dalları saman ve çamurla hava geçirmeyecek şekilde sıvadıktan sonra üstündeki delikten ateşleyip için için yanmasını bekliyorlarmış.
"Ne kadar süre yanıyor?" dedim.
Bir kümbet dalın, odun kömürüne dönüşmesi için 15 gün yanması gerekiyormuş. Kömürün kilosunu toptan 80 kuruştan veriyorlarmış.

Kömürcülerden ayrılıp yolumuza devam ederken yürüyüş arkadaşlarımızdan birine elindeki GPS cihazının çalışma prensibini sordum.O anda tepemizdeki üç uydudan aldığı sinyalleri işlemcisi ile yorumlayarak bulunduğumuz noktayı gösteriyormuş.
Ayrıca alet yürünen mesafeyi, irtifayı, yürüme ve durma sürelerini göstermekle kalmıyor, Google'ın fotoğraf programı Picasa ile beraber kullanıldığında bir fotoğrafın çekildiği noktayı fotoğrafın meta datasındaki zaman bilgilerinden yararlanarak gösterebiliyormuş.
"Peki bu alet o kadar masrafla uzaya gönderilen uydulardan faydalanıyor, bir ücret ödenmiyor mu?" diye sordum.
"Biz uyduya sinyal göndermiyoruz,sadece ondan gelen sinyali alıyoruz, göndersek elbette para ödememiz gerekir" dedi arkadaşım."Yine de uyduyu kullanıyoruz, belki TRT bandrolü gibi aleti alırken bir ücret ödeniyordur" diye üsteledim.
"Belkide, ama Amerikalılar bu uyduları ve sinyalleri askeri amaçlı gönderiyorlar. Bir kısmını kullanıma açıyorlar, ama istedikleri anda, mesela savaş anında kesebilirler. O zaman bu aletler hiçbir işe yaramaz. Hatta GPS sistemini kullanan gemiler, trenler yolda kalır" dedi.
"Nasıl yani, bu GPS sistemi Amerikalıların tekelinde mi?" diye sordum hayretle.
"Evet, ama Avrupalılar da yeni, bağımsız bir sistem geliştiriyorlar. Hatta geliştirdikleri sistem GPS'den daha hassas olacakmış. Galileo adındaki bu sistemden başka Rusların da GLONASS diye bağımsız bir sistemleri var" dedi.

1 yorum:

endiseliperi dedi ki...

çünkü meşe odunu yavaş yavaş yanıyor ve kömürü de dağılmıyor kolayca. yanarken de kokusu çok güzel oluyor. biz görmüştük bunlardan ve fotoğrafını da çekmiştik ama sistemin nasıl işlediğini bilmiyorduk. yok yahu gps'den bahsetmiyorum, meşe kömürü sisteminden bahsediyorum hala. gps mevzusu beni aşar, yok sayıyorum:)