Pazartesi, Ocak 28, 2008

işaret dili





Bugün ilaç yazdırmaya gelen emekli bir İşitme Engelliler Okulu öğretmenine hep merak ettiğim işaret dilini sordum. Bizim bir paragraf konuşmamızı nasıl iki hareketle anlattıklarını çok merak ediyordum.
Bir takım önceden kararlaştırılmış işaretleri kullanıyorlarmış.
Mesela öğrenciden çay isteyeceği zaman çay karıştırma hareketi yapıyor, kola isteyeceği zaman elini önünü perdeleyecek şekilde aşağı yukarı sallayarak kara diyor, bu da kola anlamına geliyormuş.
İşaret dilinin eğitimini alarak mı göreve başladığını sordum.
“Hiçbir eğitim almadık, çalışarak öğrendik, ama şimdiki öğretmenler özel eğitim alarak başlıyorlar” dedi
“Bu alfabe sayesinde yabancılarla da anlaşabiliyor musunuz?” diye sordum.
“Yok canım, biz şuradan turnuva için Denizli’ye gidiyoruz da Denizli’lilerle, Aydın’lılarla anlaşamıyoruz” dedi.
"Nasıl yani bu dilin de mi lehçeleri var?” dedim.
“Aynen söylediğiniz gibi, her ilin dili farklı. Bir ildeki işitme engeliler aralarında bir işarete karar verip onu kullanıyorlar, ama diğerleri bunu anlamıyor. Mesela biz teşekkür için (baş ve işaret parmaklarını halka yapıp geri çekerek) bu hareketi yaparken, Denizli’de (işaret parmağını başparmağın ucunda kıvırarak) “T” ile teşekkür ediyorlar.yalnız son zamanlarda ortak bir dil geliştirme konusunda çabalar var, biz de kullandığımız işaretleri videoya çekip gönderdik” dedi.
“Peki o zaman TV’deki haberler hangi lehçede?” diye sordum.
“Ankara lehçesi o “ dedi
“Anlamıyorsunuz yani?” dedim
“Hiç anlamıyoruz” dedi.


İşaretler bu siteden sırasıyla doktor, aslan, a harfi, ve şarap.





10 yorum:

Zamandan Sızan dedi ki...

eğitimde işaret dili yasak..bu kadar çeşit olmasının nedenide bu!!!
biraz iştme kırıntısı varsa işitsel ve sözel eğitim diye tutturulan bir memlektiz biz..
halbuki diğer devletlerde böyle değil..
birisi kendini nasıl ifade edebilirse etmeli..avrupa da ve amerika da işitme engelli insalların eğitiminde hepsi var..
hem işaret dili öğretiliyor hemde işitsel sözel eğitim veriliyor..
bir işitme engelli insanın kendini ifade edememesinin korkunçluğunu düşünebiliyormusunuz..
bu hakkın alınması kadar SAÇMA başka ne olabilir...

miso dedi ki...

Sevgili doktor:)
Ne kadar şaşırdım anlatamam. Yani bu kadar sıkıntısı varken bu insanların, bir de farklı lehçelerle mi uğraşıyorlar? Pes doğrusu.

Yazılarınızı büyük bir merakla okuyorum. Ve biliyorum, saçma gelecek, ama çok özeniyorum :)

marruu

Anahtar dedi ki...

Hakikaten çok garipmiş. Trt-2 deki engelliler için haberlere gözüm takıldığında bi yandan da sol alt köşedeki bayanın hareketlerine bi anlam vermeye çalışırdım. demekki boşunaymış.

Bilim dili, müzik dili vs. gibi evrenel olması gereken bi dilin aynı ülke içinde bile farklı olması gerçekten çok şaşırtıcı.

Sayenizde çok şey öğreniyoruz.
Teşekkürler.

Adsız dedi ki...

Kucukken kardesimle beraber Genclik Ansiklobedisinden isaret dilini ogrenmistik.:)) Aile arasinda birbirimizle konusurduk, rahmetli babam ve obur kardeslerim bize hem ozenir hemde onlarin hakkinda konusuyoruz diye kizarlardi:)

Aysin

turuncu dedi ki...

peki bu yazıda kullanılan görsellerdeki işaretler hangi lehçede? :)

bir de müziği yazının sonuna değil de başına iliştirirseniz sizi okurken dinleme şansımız olur.

ssbb dedi ki...

Yorumlar için teşekkür ederim.
Linki vermeyi unutmuşum, ekledim.
Şarkıyı da başa koydum, bilmiyorum dinleyen oluyor mu acaba?

siyahlale dedi ki...

merhaba
ben de endişeli peri hanım gibi evrensel sanırdım bu dili:)
gün geçmiyor ki neler öğreniyor insan. Umarım bu alfabede orta yolu bulurlar ve biraz daha rahat eder bu insanlarda.
şarkıları dinliyoruz:) Ben de siteme koymak istiyorum ama nasıl yapacağımı bilmiyorum.?
iyi günler, iyi çalışmalar...cafecihan(sibel)
bu arada cihan oğlumun adı, ben sibel.

cüneyt uzunlar dedi ki...

Sizi yeni keşfettim. Önemlisiniz bu dünya için. Sağolun, varolun...

Adsız dedi ki...

iyi günler.bu cevabımı 21 yıldır işaret dilini kullanan ve işitme engellilere işaret dili tercümanlığı yapan birey olarak yazıyorum. İşitme engelliler okulunda öğretmenlik yapan kişi kendi ilindekilerle anlaşabildiğini ama Denizli'ye gittiğinde anlaşamadığını ve ilden ile işaret dilinin tamamen farklı olduğunu savunmuş ve bu yazıyı okuyup da yorum yapan kişileri de yanlış bilgilendirmiştir. Şunu söylemeliyim ki; İşaret dili Türkiye'de ortak kullanılan bir dildir,ancak yöreden yöreye tabiki farklılıklar doğar ve bu da tamamen şiveden kaynaklanır. sonuç olarak işaret dili ile kendi ilimizde anlaşabiliyoruz ama farklı bir ilde anlaşamıyoruz tamamen farklı demek çok yanlıştır. O zaman çeşitli illerden yılda 1kez de olsa biraraya gelen işitme engelliler nasıl anlaşabilirler? Yada biz tercümanları nasıl olur da kendi ilimizden başka illere görevlendirirler. Örneğin; Doğu'da kullanılan herhangi bir şiveyi Batı'da ki konuşan insan da anlayamaz,işitme engelli insan da anlayamaz.Nasıl Türkçemiz bir bütünse ve ortaksa,İşaret dili de şiveler dışında bir bütündür ve ortaktır.
Teşekkürler...

Hulya dedi ki...

NURAY HANIMIN dediklerini okudum rahatladim.bencede oyle sacma sey olmaz her ilde apayri.

ben amerikada isaret dili(american sign language) asl dersi aldim.bende evrensel sanirdim.ama sonra mantikli geldi.bizde sali s harfiyle basliyor burda tuesday- t harfiyle.ayni olmasi mumkun olamaz isaret dilinin.

birde egitim almadan baslayan ogretmenlerede hayretttt ettim.